Kerk van Essene

 

De devotie tot Sint-Antonius is levendig in Essene en kent ieder jaar zijn hoogtepunt de 3e zondag van januari met de Sint-Antoniusviering

 

In de 10e eeuw werd door de Heren van Asse een Borcht gebouwd ter bescherming van het hinterland en zeer waarschijnlijk in functie van de Denderovergang. Hieraan was toen ook een borchtkerk verbonden. Wie de kerkheer van Essene toen was, is nog niet achterhaald

.

Het feit dat de Kerk is toegewijd aan O.-L.-Vrouw-Bezoeking wijst op een zeer oude stichting. De tweede patroon is St.-Jan de Doper, patroon van de borstelmakers en messenslijpers. In 1105 al kwam de oorspronkelijke kerk in het bezit van de abdij Affligem. Zij is gebouwd op een heuvel en op een kruispunt van oeroude verbindingswegen. De zandstenen kerktoren dateert van 1664 zoals de sluitsteen boven de toegang aanduidt. De witte zandsteen waarmee deze toren is gebouwd komt uit de plaatselijke steengroeven van o.a. de Eksterenberg.

 

In 1835 werd deze oude één beukige kerk afgebroken en een nieuwe gebouwd met drie beuken. Het hoogkoor dateert van 1851. Het interieur en meubilair zijn classicistisch. Vermeldenswaard zijn het hoofdaltaar in wit marmer. In het midden van het altaar bevindt zich een zeer zeldzaam palmhouten kruis met Christusbeeld, gesneden uit wortel van buxus. Links en rechts van het hoofdaltaar bevinden zich twee vaandels. Deze van O.-L-Vrouw Onbevlekte Ontvangenis, symbool van de broederschap ‘Mariekes’ en deze van de gedurige aanbidding: parochianen die van deze broederschap lid waren, kwamen om de beurt één uur bidden. Boven het hoofdaltaar hangt een schilderij van Theodoor van Thulden, leerling van Rubens, dat de ‘Kruisafneming’ voorstelt. De preekstoel stelt Elias voor in de woestijn. Een raaf brengt hem brood. De preekstoel is versierd met engeltjes en eekhoorntjes.

 

De prachtige communiebank dateert uit 1854 en bestaat uit vier panelen: het Lam Gods, omgeven door palmen, druiventrossen en tarwearen; de Tafel met toonbroden; de Ark des Verbond en de Pelikaan die zijn jongen voedt met zijn eigen bloed. In de sacristie bevinden zich relieken van St.- Antonius en van St.- Rochus.

 

De lambrisering van het hoogkoor is versierd met prachtige gesneden houten koppen die verschillende heiligen voorstellen. Aan het zijaltaar rechts bevindt zich het beeld van St.- Rochus, patroon van de hopboeren die het beeld jaarlijks versierden met de eerste hoprank. Het is een traditionele voorstelling van St.- Rochus, de pestheilige, gekleed als een pelgrim.

 

De bekoring van St.-Antonius, de heilige zit voor zijn hut te bidden, voor hem een varken, een kruis en een doodshoofd. Achteraan luidt een rode duivel met vlerken een klok. Ook de devotie tot St.-Antonius is levendig in Essene en kent ieder jaar zijn hoogtepunt de 3e zondag van januari met de St.-Antoniusviering.

Het oksaal met het ‘Van Petegem’-orgel  dateert uit 1855 en is beschermd. In toren bevinden zich drie Klokken (mi-fa-sol) Maria, Jozef en Alfonsus.